SỐ PHẬN CON NGƯỜI VÀ SỰ LAY ĐỘNG CON TIM

Nhà thơ: Nông Thị Ngọc Hoà

          Tôi đã từng nghe Khúc hát sông quê- Bài hát được nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo phổ thơ của Lê Huy Mậu. Bài hát với giai điệu mượt mà và ca từ “đẹp”, khiến tôi rất thích. Phải là người yêu quê đến “cháy lòng” mới có được những vần thơ như thế.

          Trong lần đi Vũng tàu gần đây, tình cờ tôi gặp Nhà thơ Lê Huy Mậu và được anh tặng cho tập thơ Cám ơn mưa phùn- NXB Văn học, năm 2001.

          Cám ơn mưa phùn có những bài triết lý về nhân thế, về quê hương, về tình yêu. Mỗi bài biểu cảm một tâm trạng, tình cảm khác nhau. Bài nào đọc cũng thích, nhưng có một bài khiến cho tôi cảm động nhất là bài Bà cụ quét lá thông trên núi Chung.

          Bài thơ như một câu chuyện mà người ta thường bắt đầu bằng câu: “Ngày xửa, ngày xưa…”. Ở đây được “kể”:

          Có một ngày

          Núi tím hoa mua

          Cô yếm thắm chăn bò mù chữ

          Để một anh trai quê sờ được vú

Có một ngày đẹp thế, ở một miền quê nghèo, có đồi, có núi, nơi bắt đầu của một câu chuyện tình yêu.

          Có tình yêu thật chăng giữa một cô sơn nữ bắt đầu đến tuổi trưởng thành với một gã trai quê? Có tình yêu thật chăng, hay chỉ là sự rung động nhất thời của gã trai? Hay chỉ là sự lợi dụng, là sự thách đố của bạn bè để gã nhất thời trộm hái đào tiên?

          Ai hay/ Ngần ấy đời tư/ Theo tuổi già lẩy bẩy/ Mùa đông/ Quét là thông/ Nơi ấy/ Cô yếm thắm chăn bò trong cụ lại dào lên/ Thời gian như tên/ Dại/ Khôn/ Được/ Mất/ Còn để làm chi/ Đã xa trời/ Gần đất.

          Kỷ niệm đầu đời, rung động đầu đời như cuốn phim quay chậm suốt bấy nhiêu năm. Ký ức cứ ùa về ngọt ngào và cay đắng, từ lúc em là cô yếm thắm đến khi biến thành cụ già lẩy bẩy quét lá thông. Rõ ràng đây không phải là thần thoại. Đây là cuộc đời của một con người, nên sự biến đổi này không chỉ diễn ra trong chớp mắt. Ai trách, ai thương, ai giận mặc ai; Vì điều đó với cụ bà giờ đây trở nên vô nghĩa.

          Đời cụ nghèo/ Nhưng cũng khối ngày no/ Áo cụ vá/Nhưng đã lành một thuở/ Cụ chỉ thiếu một lần làm vợ/ Cụ chỉ thiếu/ Một lần được sinh con/ Cụ chỉ thiếu/ Khi xa trời/ Gần đất/ Một lời giối giăng/ Với con cháu của mình

          Trong một đời người có cần gì lắm đâu. Cụ chỉ cần một mái ấm gia đình, cần có người đàn ông của mình và cần sinh con đẻ cái. Điều tưởng như bình dị ấy mà cụ  không có nổi.

Hai lá thông khô hai đầu gánh/Con đường quê cay cực? Hòang hôn quất từng cơn gió bấc? Hỡi anh trai quê trên núi ngày nào…

          Cô yếm thắm ngày nào đã thành bà cụ tàn hơi Hai lá thông khô hai đầu gánh. Đây là câu thơ hay nhất. Khi đọc đến đây, tôi đã khóc. Khóc cho một số phận, khóc cho một mối tình.

          Trong bài thơ chỉ có hai lần nhắc tới anh trai quê. Một gã trai hạnh phúc nào đây đã đi suốt cuộc đời của một người phụ nữ. Chỉ có một lần…mà người ta chờ anh suốt cả cuộc đời. Anh đã lưu lạc nơi đâu giữa cuộc đời lắm ngã bảy ngã ba? Anh nằm lại đâu nơi xứ người đất khách để người con gái chung tình cứ vò võ chờ mong?

          Bài thơ như một sự ám ảnh cả nhà thơ và độc giả. Những câu thơ lay động lòng người bởi chính sự giản dị của câu chuyện. Đây là bài thơ đầy chất nhân văn- Bài thơ đâu chỉ phản ánh số phận của một con người. Những người có Tâm đều cảm thấy như mình có lỗi. Tôi chỉ muốn được đứng trên núi Chung mà gọi: Ba hồn bảy vía anh trai quê hạnh phúc! Hãy về đây!