Lê Huy Mậu
( Trích trường ca “Thời gian khắc khoải”- NXB QDND 2011 )
1-
Không có tên trên các bản đồ
Không có tên trong sử sách
Nhưng làng tồn tại vẹn nguyên trong ký ức…
Làng là mái đình, cây đa, bến nước
Làng là con sông,
là cánh đồng, là ngọn núi
Làng là tiếng gà
trưa
Là cây rơm vàng lối
ngõ
Là bước chân trâu
thập thững chiều buông
Làng là lũy tre
xanh thành kính những nỗi buồn
Là ngọn khói mái
tranh nghèo, bếp lửa
Làng là bác Chắt, chú Cu
Là ấm nước chè
xanh..
Xin hình dung làng
quê nước non mình
Nơi trận mạc dày
hơn khoai lúa
Sang sảng quốc văn
Thơ đánh giặc truyền
đời!
2-
Xin hình dung về Tiên Hội làng tôi
Ngửa mặt cận sơn
Quay lưng cận thủy
Chút đuôi thẹo đầu
thừa của núi, của sông
Một doi đất lép kẹp
và vẹo vọ
Tạo hóa thù chi đồng
bãi cứ hẹp dần
Khoai lúa chẳng
sinh sôi
Của cải chẳng sinh
sôi
Lại sinh sôi nhiều
thiên tai, bão lũ
Khi hạn hán kéo
dài
Đất thịt cứng và sắc
như cật nứa
Lội qua đồng là tứa
máu bàn chân
Nhưng chỉ cần sau
vài trận mưa nam
Nước lại ngập trắng
đồng
Người vất vả cả năm
Lũ đến cướp một lần
Tất cả lại bắt đầu
từ tay trắng!
Lại cuốc, lại cày trong mưa trong nắng
Cây lúa nhọc nhằn trên đất ít phì nhiêu
Một hạt thóc phải cõng nhiều tần tảo
Người thiếu đói cỗi cằn nên câu hát cũng xanh xao..
3-
Xin hình dung thời cắt cỏ chăn trâu
Thời đánh đáo, đánh khăng
Thời đánh chuyền , đánh chắt
Tuổi thơ tôi như hòn sỏi vứt lăn, vứt lóc
Mưa nắng dãi dầu đầu bãi cuối sông
Tôi lớn lên bằng ngọt chát quả sim
Những trưa hè
Sim mọng nắng từng chùm lúc lỉu
Vào tận chiến trường rồi sim vẫn nhuộm tím môi !
…
Tôi lớn lên bằng dân giã những trò chơi
Vặn cuống bưởi non làm trái bóng
Những trận đấu không có trọng tài
Cũng mê mải buồn vui thắng, thua, được, mất
…
Tôi lớn lên bằng câu hát lời ru
Những cánh vạc, cánh cò, đầu soi cuối bãi
Mẹ thương cánh cò lội ruộng quanh năm
Mẹ thương cánh vạc mò mẫm kiếm ăn đêm
Hay mẹ thương phận người tần tảo
Đầy bữa tối
Hụt bữa mai
Giữa ngày mùa đã lo ngày giáp hạt
Đến câu ca dao cũng thấp thỏm trông trời!
Hỡi con chuồn chuồn bay cao, bay thấp
Cơn cớ chi mày làm mẹ ta lo!
Ta đang tuổi ăn, tuổi lớn
Ta cần bút, cần giấy đến trường
Ta thèm áo quần mặc tết
Tất cả trên
vai mẹ ta
Tất cả trông vào
đôi tay mẹ ta
Tất cả trông vào
mùa khoai, mùa lúa
Mẹ đánh cược cả một mùa vất vả
Vào lời cầu xin
mưa thuận, gió hòa!
…
Tôi lớn lên bằng
những giấc mơ
Thấy giáo dạy văn
thổi vào hồn thời thơ trẻ
Những chàng
“Giăng- văn- giăng” nhà quê
Ngác ngơ
Ngơ ngác
Những buổi hết giờ
nhịn đói
Ngồi nghe thầy đọc
truyện- và mơ!
…
Bên kia bờ sông
Lam
Có con đường Mười
Lăm về tỉnh
Nối heo hút quê
tôi với tổ quốc rộng dài
Những chiều bên
sông trẻ dại tôi ngồi
Ao ước, ước ao
Làm sao có đủ tiền đò để được sang sông!
Ngỡ như bên kia
sông là thiên đường
Là tương lai, là tất
cả
Ôi! Thương làm sao
tuổi trẻ của tôi ơi!
4-
Câu thơ này tôi viết
tặng Đồng Chăm
Nơi chị tôi đi cày
đất trồng khoai
Tôi tha thẩn chơi
trên bờ ruộng…
Tôi nhớ Đồng Chăm
Mùa hạ-sau mưa
Những củ lạc nằm
lâu trong đất
Nổi nênh cùng rác
rều
Cho lũ trẻ con từng
đoàn đổ ra đồng như đi trảy hội!
*
Câu thơ này tôi viết
tặng Bàu Sen
Tặng vạt ruộng hai
sào
Năm hai vụ lúa
Ôi vạt ruộng ông
bà hay tổ tiên trước nữa
Đã mua được từ đồng
tiền đi cuốc mướn làm thuê
Hai sào ruộng thượng
đẳng điền
Trước ngày chúng
được sung vào hợp tác
May tôi còn kịp lớn
lên để có riêng mình
Chút ký ức về sở hữu
ở nơi sinh
Để vịn vào đấy mà
tin
Mình có cội nguồn
với quê cha đất tổ!
Nhờ Hai sào ruộng Bàu Sen
Năm hai vụ lúa
Mà tôi có bát cơm ăn
Bát cơm chỉ dành riêng cho thằng con quý tử!
Tôi nhớ
Những tháng mười, tháng năm
Nước ngập
Mẹ đi gặt
Đỉa quây kín chân mẹ
Không cả chút vôi bôi cho đỉa khỏi bám
Không cả chút thuốc lào để dịt cầm máu
Những dòng máu từ chân mẹ chảy thành dòng
Rồi khô như giọt nến
Những giọt nến đau lòng
Những giọt nến đỏ tươi!
Những giọt nến
Muôn đời vẫn găm giữa hồn tôi!
*
Câu thơ này tôi viết tặng Rú Chùa
Tặng bụi Ran, bụi Dành Dành nơi chào mào dấu tổ
Và ngôi đền dấu bao điều huyền bí
Và nghĩa địa làng nhiều những ma trơi
Có trảng cỏ cho lũ trẻ con mấy làng cát cứ làm sân chơi
Mùa nào thức nấy
Những trò chơi quê kiểng vui thôi
Nhưng nhiều khi cũng đánh nhau biêu đầu, biêu trán
Toàn những anh em láng giềng quanh quẩn
Đâu phải người ngoài
Bầu bạn như thủ túc chân tay
Rồi lớn lên
Những con gái con trai trong đám bạn bầu này
Lại thành chồng, thành vợ
Rồi chiến tranh
Rồi con trai ra trận
Nhiều đứa phải giấu đá vào trong áo quần
Mới đủ trọng lượng để tòng quân!
*
Câu thơ này tôi viết tặng dòng sông
Tặng bến đò Tuần,
Bến đò Giăng,
Bến đò Rạng
Tặng con cá Nghạnh,
Tặng con cá Mương … bầu bạn một thời
Ôi dòng sông ôm giữ tuổi thơ tôi
Sông như thể là Mẹ
Là quê
Là kỷ niệm
Sông như là tuổi
trẻ của tôi!
Nếu vẽ được dòng
sông tôi sẽ vẽ
Sáng mùa đông
Sông bốc khói mỗi
ban mai
Le te chiếc thuyền
câu rẽ sương, rẽ nước
Hùng vĩ phút mặt
trời xòe dẻ quạt
Trên đỉnh đồi Si…
Không sinh ở bên bồi
Tôi sinh ra bên lở
Bên lở nên sông có
vực, có ngầm
Có con sáo làm tổ trong hang chim bói cá
Tôi treo mình xoi tổ sáo để thành thơ!
*
Câu thơ này tôi viết tặng em
Tặng rung động đầu đời nơi xóm nhỏ
Một buổi sáng mùa đông
Em mặc áo hoa cà
Vô tình để heo may
xoa lên má
Má chín hồng lúng liếng ánh mắt bay…
Quê mình nghèo nhưng dư dả những hàng cây
Dư dả ánh trăng, dư dả nơi tình tự
Cái giếng làng cạnh nhà em có cây phượng đỏ
Em vụng trộm soi mình để biết mình xinh
Em gội đầu bằng lá bưởi, lá chanh
Hương tóc ấy làm sao mà dấu được
Giữa bạn bè như hương ấy muốn thơm riêng…
Nhớ bài thơ anh làm để
tặng em
Bút lá tre viết trên giấy tập
Vừa thâm nâu, vừa dày cứng
như mo nang
Nhớ em cồn cào những đêm sáng giăng
Mong tiếng kẻng họp hành
tụ tập
Có khi là quyển sách
Có khi là dấu diếm một tờ thư
Vội trao nhau rồi nhập vào bè bạn
Giản dị thế mà thành nỗi nhớ dài lâu!
*
Câu thơ này tôi viết tặng mai sau
Câu thơ về cánh đồng
Về dòng sông
Về Mẹ
Giản dị thôi như câu ca xứ sở
Hết giận rồi thương khắc khoải giữa tim mình…
( hết
chương III)
L.H.M
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét